แนวทางการดูแลสุขภาวะคุณภาพชีวิตและการเสริมสร้างคติเชิงสร้างสรรค์ โดยครอบครัวและชุมชน กลุ่มบกพร่องทางสติปัญญา สำหรับวัยรุ่น
แนวทางสำหรับพ่อแม่ที่มีลูกเป็นเด็กที่มีความบกพร่องทางสติปัญญา โดยรวบรวมจากการถอดประสบการณ์ของพ่อแม่ที่มีลูกเป็นเด็กที่มีความบกพร่องทางสติปัญญาในการดูแลช่วยเหลือและฟื้นฟูในด้านต่าง ๆ จนลูกมีพัฒนาการที่ดีขึ้น การฝึกหรือสอนใช้วิธีการ เทคนิค และสื่ออุปกรณ์ที่หลากหลาย ช่วยคลายปัญหาแก้ได้ตรงจุด รวมถึงหน่วยบริการช่วยเหลือและฟื้นฟู
สิ่งที่ควรรู้ก่อนคิดช่วยเหลือ
การส่งเสริมความสามารถของลูกเป็นหน้าที่ของพ่อแม่ โดยพ่อแม่ตั้งเป้าหมายระยะยาวให้ลูก กำหนดเป้าหมายระยะสั้น ตั้งเป้าหมายให้เอื้อมถึง โดยพ่อแม่สามารถพูดคุยกับลูกและร่วมกันตั้งเป้าหมายร่วมกัน มีความเชื่อมั่นในตัวลูกว่าเขาทำได้ โดยใช้เทคนิค “หลักการ 4ส"
- ส1 สังเกต การสังเกตจะทำให้รู้ว่าลูกมีความถนัดด้านใด
- ส2 สนับสนุนส่งเสริม เมื่อค้นพบความถนัดแล้ว พ่อแม่ต้องสนับสนุนและส่งเสริมให้ลูกดได้ทำบ่อย ๆ
- ส3 เสริมกำลังใจ โดยให้คำแนะนำ ช่วยเหลือ ชมเชยและให้รางวัล
- ส4 สม่ำเสมอ พ่อแม่ต้องส่งเสริมความถนัดของลูกอย่างสม่ำเสมอ พ่อแม่ต้องมีความอดทน ใจเย็น เพราะลูกต้องใช้เวลาฝึกฝนอย่างต่อเนื่อง ค่อยเป็นค่อยไป ไม่หยุดกลางคัน
สัญญาณที่บอกว่าลูกทำไม่ได้
- ข้อจำกัดด้านสติปัญญา
- ข้อจำกัดด้านภาษาและการสื่อสาร
- ข้อจำกัดด้านจิตใจและอารมณ์
- ข้อจำกัดด้านร่างกาย
การปรับตัวสู่วัยรุ่น
ด้านร่างกาย พ่อแม่ควรส่งเสริมพฤติกรรมการบริโภคที่ถูกต้องให้แก่ลูก รับประทานอาหารอย่างน้อยวันละ 3 มื้อ ให้ครบ 5 หมู่ และออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอและพักผ่อนให้เพียงพอ จะส่งผลให้วัยรุ่นมีร่ายกายที่แข็งแรง สุยภาพดี
ด้านอารมณ์และจิตใจ สอนให้ลูกรู้จักอารมณ์ของตนเองและจัดการอย่างเหมาะสม
ด้านสังคมและการสื่อสาร ฝึกให้มีมารยาท กาลเทศะ การอยู่ร่วมกับผู้อื่น
ด้านความปลอดภัย สอนทักษะระวังภัย (Safety Skill) ให้แก่ลูก ไม่ควรปล่อยให้ลูกเรียนรู้ทักษะความปลอดภัยโดยการลองผิดลองถูกด้วยตนเอง แต่ควรสอนและฝึกฝนทักษะความปลอดภัยให้แก่ลูก และสอนให้รู้จักสิทธิการปกป้องตนเอง
คลายปัญหา แก้ได้ตรงจุด
เมื่อลูกเข้าสู่วัยรุ่น พ่อแม่ก็จะมีปัญหาในการเลี้ยงดูเพิ่มขึ้น พ่อแม่ต้อง “เปิดใจและเข้าใจ” ลูก ๆ เพราะถ้าเด็กที่มีความบกพร่องทางสติปัญญาสามารถปรับตัวได้ดี ปัญหาที่เกิดขึ้นในช่วงวัยรุ่นก็จะลดน้อยลง พ่อแม่ต้องใช้ความอดทนสูงในการดูแลต้องทำหน้าที่ให้คำแนะนำเป็นที่ปรึกษา และจัดการวิธีการแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นอย่างถูกต้องเหมาะสม เพื่อพัฒนาศักยภาพของลูกวัยรุ่นไม่ให้เป็นภาระของสังคมและอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข
ความภูมิใจและกุญแจสู่อนาคต
ความภูมิใจเกี่ยวกับลูก
- เป็นคนดี เป็นเด็กดีมีน้ำใจ เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ รู้จักกตัญญู ช่วยแบ่งเบาภาระ มีความรับผิดชอบหน้าที่ของตน ไม่เกไร ไม่สร้างปัญหาก่อความเดือดร้อน
- ไม่ติดสิ่งเสพติด ไม่ดื่มเหล้า ไม่สูบบุหรี่ ไม่เล่นการพนัน
- ความสามารถ ลูกอาจไม่โดดเด่นด้านวิชาการหรือการเรียน แต่ลูกกีมีความสามารถในบางอย่าง เช่น กีฬา ศิลปะ ดนตรี
การวางแผนอนาคต
การเรียนต่อ การเรียนทักษะอาชีพต่าง ๆ เรียนตามความถนัด
การทำงาน ทำงานที่สามารถทำที่บ้านได้ เช่น เกษตร ค้าขาย ตัดเย็บเสื้อผ้า ศิลปะ
หน่วยบริการช่วยเหลือและฟื้นฟู
หน่วยงานของรัฐ เช่น โรงพยาบาลประจำจังหวัด ศูนย์การศึกษาพิเศษ โรงเรียน
หน่วยงานเอกชน เช่น โรงพยาบาลเอกบน สมาคม ชมรม มูลนิธิ
ลิงก์ไปยังเนื้อหา: กดเพื่อเรียกลิงก์